مهدی اخوان ثالث شاعر پرآوازه ایرانی که شعر زمستان است وی به خاطره ملی ایرانیان تبدیل شده در چهارم شهریورماه ۱۴۰۱ بر مزار خویش درآرمگاه حیکم توس، پذیرای جمع مشتاقان و علاقمندان و مسئولان بود.

پاژ نیوز | دکتر حسن بلخاری، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، با اشاره به نقش کلیدی اخوان ثالث در ترویج شعر نو گفت: سخن گفتن درباره اخوان هم سخت است و هم آسان؛ آسان از این رو که اخوان این سعادت را داشته که حتی در زمان حیات خود، بزرگان فاضل و متفکران و اندیشمندان ایرانی درباره او سخن گفته‌اند و خود نیز آن‌ها را شنیده است. بنابراین کسی که امروز می‌خواهد اخوان را بشناسد، کافی است که به آثار مختلفی که در رابطه با او منتشر شده رجوع کند و معانی بلند و عمیقی را در آن‌ها بیابد؛ این درحالی است که کمتر کسی در دوران حیات و پس از حیات خود این سعادت را پیدا می‌کند که فاضلان بزرگ عصر درباره‌اش سخن بگویند.

دکتر حسن بلخاری در ادامه به خاطره جالبی از رضا براهنی برای کمک به درک جایگاه اخوان ثالث اشاره کرد و گفت: براهنی می‌گوید شبی به منزل شخصی به نام خبره‌زاده رفته بودیم که مهدی اخوان ثالث نیز در آنجا حضور داشت. در آن شب سخنان بسیاری رد و بدل شد اما در لحظه‌ای خاص اخوان گفت که در حوزه شعر جایگاه نخست متعلق به فردوسی و سپس متعلق به من است؛ لحن کلام اخوان نیز به گونه‌ای نبود که تصور کنیم مزاح می‌کند یا سرسری سخن می‌گوید بلکه کاملا جدی سخن می‌گفت. او می‌گوید در آن لحظه خیلی تعجب کردم و با خود گفتم مگر امکان دارد که کسی خود را با فردوسی مقایسه کند؟ فردوسی از نظر حماسه‌سرایی و زنده نگهداشتن زبان فارسی در جایی ایستاده که بعید است تا ابد کسی به آن قله برید؛ لذا فردوسی شدن امر محالی به نظر می‌رسد.

رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی اضافه کرد: براهنی می‌گوید کمی تعجب کردم که چرا اخوان چنین سخنی گفته اما کمی که فکر کردم، با خود گفتم کسی که این سخن را گفته، اخوان است نه یک انسان عادی؛ پس تامل کردم و به این نتیجه رسیدم که او درست می‌گوید چراکه اگر از لحاظ هندسه معنا و ساختار به بررسی تطبیقی شعر اخوان با فردوسی بپردازیم، هر ۲ روحیه کلاسیک دارند؛ لذا او می‌گوید اگر از لحاظ روحیه کلاسیک اخوان را با فردوسی مقایسه کنیم، کلام اخوان مبتنی بر اینکه اول فردوسی سپس من نه تنها اغراق‌آمیز نیست بلکه حق است.

دکتر بلخاری در توضیح این امر گفت: وقتی براهنی از روحیه کلاسیک سخن می‌گوید، منظورش وحدت جمال و جلال است و اینکه اخوان هم زمین و زمانه خود را می‌شناسد و هم تاریخ و فرهنگ تمدن خویش را. اخوان پس از انقلاب فرهنگی مدتی در دانشگاه‌ها به تدریس پرداخت و برای اینکه او را بیشتر بشناسید بهتر است موضوعاتی که او تدریس کرده و مصاحبه‌هایی که انجام داده را بررسی کنید تا متوجه شوید که با یک ادیب دانشمند رو به رو هستید.

بلخاری با یاید از محمد رضا شفیعی کدکنی و سخن او که شاعر باید مهند باشد گفت: برخی‌ها شاعر هستند اما چون اخوان مرزها را تغییر نمی‌دهند و مهندس زبان و معنا نیستند بلکه مقلد صرف هستند اما اخوان علی‌رغم اقتدای کامل توام با تواضع نسبت به نیما به تعبیر سیمین بهبهانی در قلمروی اوزان نیمایی، اوزان جدیدی را وارد کرده است.

رئیس انجمن آثار و مفاخر افزود: مهدی اخوان ثالث یکی از کسانی است که در سلسله شاعران بزرگ این تمدن نسبت عظیمی میان جهان سنت و مدرنیته ایجاد کرد. کسانی که در قلمروی ادب شعری و ادبیات ایران تمام آثار اخوان را مورد مطالعه قرار دهند و قدرت تحلیل داشته باشند، به صراحت به این نکته می‌رسند که اخوان میراث‌دار گذشتگان بود اما در گذشته نماند و حتی در زبان سراغ شعر نو رفت.

محمد حسین‌زاده، مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی هم در این مراسم گفت: شاید نزدیک‌ترین میراث‌دار به فردوسی این مرد بزرگ است. در حقیقت فردوسی عشق به ایران و قهرمانان ایران داشت و همواره صلابت بیان و کلام او نیز آنقدر برای ایرانیان عزیز بوده است که هزار سال است که بیان و کلام او سینه به سینه چرخیده و امروز نیز به ما رسیده است.

مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی اضافه کرد: همانگونه که پدران، مادران و اجداد ما در قصه‌های شبانه و داستان‌های شب‌های یلدا این میراث را به ما منتقل کرده‌اند، امروز نیز ما نباید اجازه دهیم که وسایل ارتباطی و تفریحات روزمره ما را از این میراث هویتی خود غافل کند. از این‌رو همه ما باید تلاش کنیم تا شعر و راه فردوسی همانگونه که اخوان به آن پای‌بند بود به نسل‌های بعدی منتقل شود.

حسین‌زاده خاطرنشان کرد: بهانه امروز ما اخوان و مهم‌تر از آن نیز راه اوست که باید با اشاعه شعرها، خواندن اشعار و بازگو کردن اشعار او اخوان‌ها را معرفی کنیم و حتی می‌توانیم امروزه از فضای مجازی که نسل جدید نیز وابستگی بیشتری به آن دارند برای معرفی مفاخر این مرز و بوم از جمله اخوان استفاده کنیم.

مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی گفت: بنابراین امیدوارم که برنامه امروز تلاشی باشد در جهت معرفی اخوان به آن دسته از افرادی که این شاعر بزرگ ایرانی و خراسانی را نمی‌شناسند.

در انتهای آیین بزرگداشت مهدی اخوان ثالث از تندیش جدیدی وی ساخته استاد ضیایی رونمایی شد که به‌زودی در محل اصلی خود در شهر مشهد نصب خواهد ‌شد. این تندیس در همان نگاه اول یاد و خاطره شعر زمستان است اخوان را برای مخاطب زنده می‌کرد.