تقویم مایا‌  مجموعه ای از چرخه‌های زمانی تکرار شونده را بر اساس حرکات خورشید، ماه و سیارات ثبت می‌کند. هر تاریخ معین در فواصل چرخه‌ای تکرار می‌شود، همانطور که برای مثال، اول ژانویه در تقویم میلادی هر بار که زمین یک چرخش به دور خورشید را کامل می‌کند، تکرار می‌شود. یک چرخه کامل شمارش طولانی مایا ۵۱۲۵ سال است.

پاژ نیوز | ستارگان و مناظر به‌عنوان یک نگهبان و راهنمای معنوی، به او کمک می‌کنند تا تقویم ۲۶۰ روزه‌ای را که بر زندگی جامعه مایا کیچه (یک گروه بومی متشکل از ۱/۶ میلیون نفر) حاکم بوده را برای نسل ها پیگیری کند.

اینکه مایاها دقیقاً چه مدت از این سیستم زمان‌سنجی استفاده می‌کنند، یک راز است. اما یک مطالعه جدید نشان می دهد که تقویم باستانی مورد استفاده فرهنگ های مایا و اولمک ممکن است به ۱۱۰۰ سال قبل از میلاد مسیح بازگردد و این قرن ها زودتر از تخمین های قبلی است.

دیوید استوارت، از دانشگاه تگزاس در آستین که در این مطالعه جدید شرکت نداشته، می‌گوید: «ما می‌دانیم که این تقویم بسیار قدیمی است. لیکن ما هیچ مدرک مستقیمی برای آن نداشتیم.

تقویم ۲۶۰ روزه یا چلقیج (نظم روزها) فقط در منطقه مایا در مکزیک و آمریکای مرکزی یافت شده است. زمان‌دارها با استفاده از ترکیبی از ۱۳ عدد و ۲۰ نماد گذر زمان را یادداشت کردند. (به عنوان مثال، ۶ ژانویه ۲۰۲۳، مطابق با چلقیج، “۶ خرگوش” خواهد بود.) اکنون می دانیم که روزهای تقویم مربوط به هم ترازی بین ستارگان، ویژگی های معماری ساختمان‌ها، و نشانه های طبیعی است.

این بازه زمانی منحصر به فرد ممکن است به فرهنگ مایا کمک کرده باشد تا تصمیمات مربوط به کشاورزی، مذهب، سیاست و موارد دیگر را هدایت کند. مایاها همچنین از تقویم دیگری به نام haab استفاده می کردند که شامل ۳۶۵ روز و مطابق با چرخه خورشیدی است.

قبل از این مطالعه، اولین شواهد این تقویم از یک نقاشی دیواری حاوی تکه‌ای از خط هیروگلیف که در سان بارتولو، گواتمالا، متعلق به ۳۰۰ سال قبل از میلاد یافت شده بود، به دست آمد. استوارت می‌گوید، چنین سوابق مکتوب، گزارشی نادر از تاریخ منطقه را ارائه می‌دهند، زیرا مایاها اغلب از مواد فاسد شدنی استفاده می‌کردند که در طول زمان از دست رفته‌اند.

ایوان اشپرایچ، باستان شناس در موسسه مطالعات انسان شناسی و فضایی در اسلوونی، به امید یافتن شواهد دائمی‌تر، به تکنیک نقشه برداری لیزری معروف به لیدار روی آورده که می تواند ساختارهای باستانی و هم ترازی های کیهانی آنها را که در زیر رشد متراکم گیاهان پنهان شده اند آشکار کند.

دو سال پیش، باستان شناس تاکشی اینوماتا از دانشگاه آریزونا، بزرگترین بررسی لیدار تا به امروز را در زمین های پست ساحل خلیج مکزیک منتشر کرد که تقریباً ۵۰۰ اثر باستانی را نشان داد که بیشتر آنها کاوش نشده بودند. آنها با کنجکاوی، همکاری برای تجزیه و تحلیل ۴۱۵ مجموعه از این مجموعه ها آغاز کردمد تا ببینند چگونه این آثار با طلوع و غروب خورشید، ماه، زهره و سایر اجرام آسمانی همسو هستند.

بزودی تیم پژوهش متوجه شد که بیشتر مجموعه‌ها تراز شرقی-غربی را نشان می‌دهند و تقریباً ۹۰ درصد آنها دارای نقاط معماری هستند که با طلوع خورشید در تاریخ‌های خاص همسو هستند.

محققان معقتدند که معمولاً این طلوع های خورشید در ۱۱ فوریه و ۲۹ اکتبر تقویم میلادی رخ می دهد که بین آنها ۲۶۰ روز فاصله است. قدمت قدیمی‌ترین این مجموعه‌ها به حدود ۱۱۰۰ سال قبل از میلاد می‌رسد، در دوره‌ای که به دوره شکل‌گیری معروف است، که نشان می‌دهد تقویم ۲۶۰ روزه حداقل به این قدمت است.

سایر بناهای تاریخی که به طلوع خورشید اشاره می‌کنند دارای فواصل ۱۳۰ روزه (نیم تقویم) بودند. و با این حال، ترازهای سایر بناهای تاریخی با طلوع خورشید منطبق بر مضرب ۱۳ یا ۲۰ روزه، منعکس کننده ۱۳ عدد و ۲۰ علامت سیستم نشانه گذاری تقویم و مربوط به اعتدال و انقلاب است.

جهت گیری برخی مجتمع ها نیز با چرخه زهره و ماه مطابقت دارد که با فصل بارانی و رشد ذرت مرتبط است. به گفته اشپرایک، سایر مجتمع‌ها جهت‌گیری خاصی ندارند، که باعث ایجاد سؤالات بیشتری در مورد دیگر هم‌ترازی‌های کیهانی احتمالی می‌شود.

استوارت تاکید می‌کند: آنچه برای من جذاب است، این است که این نظم و الگوی ثابتی که وجود دارد… از همان ابتدا و برای قرن‌ها در طول تاریخ معماری مایا دوام می‌آورد.

او بیان می‌کند که نتایج جدید شواهد خوب و محکمی را ارائه می‌کند که نشان می‌دهد تقویم مایاها قبل از اینکه شواهد مکتوب واقعی برای آن داشته باشیم، تثیبیت پیدا کرده است و دیدن آن از نظر معماری فوق العاده است.

گابریل ویل، باستان شناس  دانشگاه کارولینای شمالی، چاپل هیل، می افزاید: نقطه قوت مطالعه جدید در حجم نمونه بزرگ آن است که چندین سال را شامل می شود. او می‌افزاید: به نظر می‌رسد نتایج شواهد مکتوب دیگری را تأیید می‌کنند که نشان می‌دهد زمان‌سنجی در طول دوره شکل‌گیری به وجود آمده است. دیدن آن بسیار هیجان انگیز است. این داده‌ها واقعاً از چیزی پشتیبانی می کند که بسیاری از ما برای چندین سال فکر می کردیم.

اولین ساختارهایی که محققان مطالعه کردند به زمانی برمی گردد که گروه ها تازه شروع به گذار از سبک زندگی شکارچی-گردآورنده به کشاورزی کردند. در آن زمان کشت ذرت تازه شروع به مهم‌تر شدن کرده بود، و تقویم ۲۶۰ روزه ممکن است برای نشان دادن زمان فراوانی منابع خاص مفید باشد.  احتمال دارد چلقیج با زمان‌بندی چرخه رشد ذرت، عنصر اصلی فرهنگ‌های باستانی و امروزی میان‌آمریکایی، و همچنین با بارداری انسان که تقریباً ۲۶۰ روز طول می‌کشد، ارتباط نزدیکی داشته باشد.

در روزگار کنونی، بارنو مینرا هنوز از چولقیج استفاده می‌کند تا به جامعه خود توصیه کند که چه زمانی باید آماده‌سازی خاک برای کاشت ذرت را در اواسط فوریه آغاز کنند. همسر او، ایکسکویک پوز سالانیچ، که همچنین یک روزنگهدار و وکیل است، از چرخه‌های ماه و تقویم برای ارائه توصیه‌های دارویی و کمک به ماماها در زمان‌بندی زایمان استفاده می‌کند. و تا همین اواخر، جامعه آنها نیز از تقویم برای مشخص کردن زمان تغییر ادارات دولتی استفاده می کردند.

حتی وقتی دیگر معماری عالی مایا نداریم، هرگز حساب روزها را از دست ندادیم. وقتی استعمارگران [اسپانیایی] آمدند، کتاب ها را سوزاندند، ستون ها را خراب کردند. اما آنها آسمان را نسوزاندند، خورشید را نسوزاندند.