انگلیسی
سلاح هسته‌ای می‌توانند میلیون‌ها نفر را بکشند، کل شهرها را از بین ببرند و خاک منطقه را برای نسل‌ها نابارور کنند. آیا امکان دارد که آنها تصادفی منفجر شوند.
پاژ نیوز | بر اساس گزارش انجمن کنترل تسلیحات، ۹ کشور هسته ای جهان؛ چین، فرانسه، هند، اسرائیل، کره شمالی، پاکستان، روسیه، بریتانیا و ایالات متحده دارای زرادخانه ترکیبی حدود ۱۳ هزار بمب هسته ای هستند. کلاهک های جنگی این چند سوال واضح را ایجاد می کند. به عنوان مثال، احتمال یک انفجار تصادفی چقدر است؟ و چه اقداماتی برای اطمینان از منفجر نشدن سهوی آنها وجود دارد؟
البته چند استراتژی برای جلوگیری از انفجار تصادفی سلاح‌های هسته‌ای وجود دارد، از جمله اینکه اجزای هسته‌ای کجا و چگونه ذخیره می‌شوند.
فیلیپ سی بلیک، استادیار مطالعات عدم اشاعه و تروریسم در مؤسسه میدلبری مطالعات بین المللی مونتری در کالیفرنیا. اظهار کرد: در حالی که برخی از سلاح‌های هسته‌ای اولیه شکننده یا فرار بودند، سلاح‌های هسته‌ای مدرن به دقت با سطوح بالایی از ایمنی، امنیت و قابلیت اطمینان طراحی شده اند.
این بدان معنا است که انفجار تصادفی سلاح هسته‌ای بسیار بعید است. همچنین بلیک تصریح کرد: «در محیط عادی [ذخیره‌شده]، یک سلاح هسته‌ای ایالات متحده نباید از یک در میلیارد احتمال انفجار زودهنگام تجاوز کند واین مقدار در یک محیط غیرعادی، یک در میلیون است».
به گفته بلیک، یک محیط غیرعادی می‌تواند شامل موقعیت‌هایی مانند «آتش‌سوزی در مکانی که یک سلاح هسته‌ای ذخیره می‌شود، یا سقوط هواپیمایی که در حال حمل سلاح هسته‌ای است» باشد. بلیک خاطرنشان کرد که هر دوی این نمونه ها در گذشته رخ داده‌اند و سلاح‌های هسته‌ای منفجر نشده اند.
بلیک افزود: «سلاح‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که «ایمن تک نقطه‌ای» (one point safe) باشند، بنابراین اگر حتی یک جزء منفجره سلاح به‌طور تصادفی منفجر شود، احتمال انفجار هسته‌ای بیشتر از چهار کیلوتن نباید از یک در میلیون تجاوز کند. برای مقایسه، خوب اسیت بدانید، بمبی که روی هیروشیما انداخته شد ۱۵ کیلوتن بود.
برای اطمینان از این که بمب‌های هسته‌ای تنها یک در یک میلیارد (یا میلیون) شانس منفجر شدن را به دنبال هر نوع حادثه یا حادثه دارند، وزارت انرژی ایالات متحده دستور می‌دهد که این سلاح‌ها شامل چندین مجموعه از پیوندهای قوی باشند. پیوندهای ضعیف و موانع درون یکدیگر قرار گرفته اند و هر زیرسیستم ایمنی تا حد زیادی مستقل از سایرین است.
این دستورالعمل تضمین می‌کند که زیرسیستم‌های مختلف سلاح به اندازه کافی مستقل هستند. استفاده از دو مورد از این زیرسیستم های ایمنی به تضمین سیستم یک در یک میلیون دست خواهد یافت، در حالی که سه مورد از این زیرسیستم‌های ایمنی، یک در یک میلیارد را فراهم می کنند. به گفته وزارت انرژی ایالات متحده، ایمنی در برابر انفجار تصادفی تنها در صورتی امکان پذیر است که حالت‌های خرابی برای هر زیرسیستم ایمنی واقعاً از یکدیگر مستقل باشند.
مرگ و ویرانی سلاح هسته‌ای
تا به امروز، تنها دو بمب اتمی با هدف ایجاد مرگ و ویرانی گسترده پرتاب شده است: بمباران شهرهای ژاپنی هیروشیما و ناکازاکی به ترتیب در ۶ و ۹ اوت ۱۹۴۵ توسط ایالات متحده که منجر به کشته شدن ۲۱۴٬۰۰۰ نفر شد و صدها هزار نفر دیگر را دچار آسیب و بیماری جدی و مزمن کرد.
در ۸۰ سال پس از این واقعه تلخ، درک ما از نحوه عملکرد سلاح هسته‌ای افزایش یافته، تا جایی که سلاح‌های امروزی بسیار قوی‌تر و بالقوه مخرب‌تر هستند.
سلاح هسته‌ای B83، قوی ترین بمب در مجموعه هسته‌ای ایالات متحده، حداکثر بازدهی ۱٫۲ مگاتن دارد که ۶۰ برابر قوی‌تر از بمبی است که در ناکازاکی انداخته شد. آرشیو سلاح‌های هسته‌ای نشان می‌دهد که ۶۵۰ مورد از این سلاح‌ها در حال حاضر در ایالات متحده آماده به خدمت هستند.
با توجه به آنچه توسط سلاح هسته‌ای در خطر است، چه پروتکل‌هایی برای جلوگیری از مرگ و نابودی وجود دارد؟
برخی از مهمترین اقدامات ایمنی شامل نظارت دقیق بر اجزا و تعویض به موقع ماژول ها یا قطعات منسوخ یا زائد است.
بلیک خاطر نشان می‌کند: «اجزای سلاح‌های هسته‌ای طول عمر محدودی دارند، به‌ویژه گاز به اصطلاح تقویت‌کننده که سوخت همجوشی را فراهم می‌کند. همجوشی زمانی اتفاق می‌افتد که دو اتم سبک به یکدیگر پیوند می‌خورند یا به هم می‌پیوندند تا اتم سنگین‌تر بسازند. با این حال، زمانی که مواد رادیواکتیو موجود در سلاح‌های هسته‌ای تجزیه می‌شوند، باید به ترتیب دوباره پر شوند.»
به عنوان مثال، تریتیوم، ایزوتوپ رادیواکتیو هیدروژن، نیمه عمر تنها ۱۲٫۳۳ سال دارد، به این معنی که نیمی از مقدار در آن بازه زمانی تجزیه می شود. این به این معنی است که باید در نگهداری سلاح‌های حاوی تریتیوم دقت بیشتری کرد.
سایر قطعات سلاح هسته‌ای نیز عمر مفید محدودی دارند، بنابراین سلاح‌ها باید گهگاهی بازسازی شوند. بلیک اضافه کرد: “طولان‌ترین جزء یک سلاح هسته ای، هسته پلوتونیومی (plutonium pit) است که ممکن است بیش از صد سال عمر مفید داشته باشد.”
این هسته‌ها عناصر اصلی کلیدی در کلاهک‌های هسته‌ای هستند. آنها پوسته های کروی پلوتونیوم (همانند هسته یک میوه) هستند که عموماً به اندازه یک توپ فوتبال هستند. هنگامی که یک سلاح هسته‌ای منفجر می‌شود، پلوتونیوم یک واکنش هسته‌ای کوچک ایجاد می‌کند. این به نوبه خود، انفجار ثانویه قابل توجهی در محموله اصلی هسته ای ایجاد می کند. به بیان ساده، هسته موادی را در خود جای می‌دهد که یک سلاح هسته ای را قادر می سازد به بمب تبدیل شود.
بلیک گفت: «سلاح‌های هسته‌ای مدرن به اصطلاح دارای کنترل‌های استفاده هستند که از انفجار ناخواسته آنها جلوگیری می‌کند. به عنوان مثال، یک کلاهک موشکی قبل از اینکه خود را مسلح کند باید شرایط خاصی را تجربه کند، به طوری که نتواند یا حداقل بسیار بعید باشد، در سیلو یا زیردریایی حامل خود منفجر شود.»
علاوه بر این، سلاح هسته‌ای مدرن با دقت طراحی شده تا اطمینان حاصل شود که در صورت غیرفعال بودن، موادی که برای ایجاد انفجار هسته‌ای باید با هم ترکیب شوند، از هم جدا می‌شوند.
از شش وسیله ایمنی در یک سلاح هسته‌ای استفاده می‌شود تا اطمینان حاصل شود که انفجار ناخواسته رخ نمی‌دهد. برخی از این وسایل ایمنی، مانند سوئیچ‌های اینرسی (که در صورت شوک یا لرزش راه‌اندازی می‌کنند) یا شتاب‌سنج‌ها (که ارتعاش یا شتاب حرکت سازه را اندازه‌گیری می‌کنند) تنها در صورتی امکان تسلیح را می‌دهند که تحت شرایط بسیار خاصی از درجه شتاب یا ارتعاش در یک دوره زمانی خاص قرار گیرند.
ضمناً خود ماده هسته ای نیز دارای ضمانت است. سلاح های هسته ای حاوی مقدار مشخصی اورانیوم یا پلوتونیوم بسیار غنی شده است. اگر مقدار کافی از این ماده را در حجم کافی کوچک (به اصطلاح “جرم بحرانی”) داشته باشید، به طور خودکار در یک واکنش هسته ای منفجر می شود.
بل دانشیار علوم سیاسی در دانشگاه مینه سوتا، اظهار کرد: برای اینکه یک سلاح هسته‌ای منفجر شود، باید اقدامات عمدی برای جمع آوری مواد انجام شود. به‌طور معمول، این کار به یکی از دو روش انجام می شود. او گفت که یکی از راه‌هایی که در دستگاه‌های به اصطلاح نوع تفنگ استفاده می‌شود، شلیک یک تکه اورانیوم بسیار غنی شده به یک تکه دیگر اورانیوم بسیار غنی است، بنابراین این دو تکه با هم یک «توده بحرانی» را تشکیل می‌دهند و باعث انفجار می‌شوند. . این ساده‌ترین نوع سلاح هسته‌ای و نوع بمبی است که ایالات متحده در طول جنگ جهانی دوم در هیروشیما استفاده کرد.
بل اضافه کرد: «روش جایگزین و پیچیده‌تر نیزهست که به شما امکان می‌دهد انفجار بزرگ‌تری ایجاد کنید، این است که یک کره توخالی از پلوتونیوم را بگیرید و آن را به شکل یک توپ خرد کنید تا یک جرم بحرانی ایجاد کنید تا منفجر شود.» این نوع سیستم که دستگاه انفجار نامیده می شود، همان چیزی بود که ایالات متحده در ناکازاکی استفاده کرد.
شخصی که تماس می گیرد
در حالی که ایجاد تدابیری برای اطمینان از منفجر نشدن یک سلاح هسته ای به خودی خود ضروری است، ملاحظات دیگر نیازمند سرمایه‌گذاری بیشتر در زمان و تفکر است.
بل بیان کرد: “البته این روشها بیشتر برای جلوگیری از استفاده غیرمجاز، سرقت، و غیره است تا جلوگیری از منفجر شدن آنها.”
وی می‌افزاید: «برای یک فرد معمولی دشوار است که یک سلاح هسته ای را منفجر کند اگر تصادفاً با آن برخورد کند. به عنوان مثال، در ایالات متحده، دستگاه‌هایی به نام پیوندهای اقدام مجاز (PAL) وجود دارد که در سلاح‌های هسته‌ای تعبیه شده‌اند که تسلیح یا شلیک سلاح هسته‌ای را بدون مجوز یا کدهای مناسب برای هر کسی بسیار دشوار می‌کند.»
با این حال، بل و بلیک هر دو خاطرنشان کردند که افراد خاصی از قدرت هسته‌ای بسیار بیشتری نسبت به دیگران برخوردارند. در حقیت توانایی آنها در شلیک سلاح‌ها بر اساس هوی و هوس، به احتمال زیاد بیش از خظر هر نوع انفجار تصادفی علت انفجار هر بمبی در آینده است.
بل افزود: «خطر انفجار تصادفی یا غیرمجاز هسته‌ای از نظر من بسیار کمتر از استفاده عمدی اما عجولانه است. اساساً هیچ کنترل و تعادلی برای جلوگیری از دستور پرتاب سلاح هسته ای توسط رئیس جمهور ایالات متحده وجود ندارد. در واقع، کل سیستم اساساً برای اطمینان از اینکه آنها می‌توانند این کار را انجام دهند تنظیم شده است. این چیزی است که مرا در شب بیدار نگه می‌دارد. بسیار بیشتر از نگرانی در مورد تصادفات یا انفجار خود به خود سلاح‌های هسته‌ای.»
