نه‌تنها مار ها می‌توانند صداهایی را که در هوا در حال عبور است بشنوند، بلکه گونه‌های مختلف به آنچه می‌شنوند واکنش متفاوتی نشان می‌دهند.

پاژنیوز | پژوهشگران مدت‌ها است متوجه شده‌اند که مارها می‌توانند ارتعاشات صوتی را از طریق زمین احساس کنند، چیزی که ما آن را حس “لمسی” می‌نامیم؛ اما ما در مورد اینکه آیا آنها می‌توانند ارتعاشات صوتی در هوا را نیز بشنوند، و به ویژه در مورد نحوه واکنش آنها به انی صداها متحیر خواهیم شد.

پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که مارها از شنوایی برای  درک بهتر و  تفسیر جهان استفاده می‌کنند و در نهایت با این یافته علمی این افسانه که مارها در برابر صداهای موجود در هوا ناشنوا هستند، از بین می‌رود.

تحقیقات تیم پژوهشی شامل ۱۹ مار مختلف از هفت گونه بود و نتایج نشان می‌دهد که نه تنها مارها از طریق هوا نیز شنوایی دارند، بلکه گونه‌‌های مختلف به آنچه می‌شنوند واکنش متفاوتی ابراز می‌کنند.

چگونه مارها به صداهای موجود در هوا و زمین واکنش نشان می‌دهند

اگرچه دیدن و چشیدن (هوا) اصلی‌ترین راه‌هایی است که مارها محیط خود را حس می‌کنند، این پژوهش بیان می‌کند که شنیدن هنوز نقش مهمی در مجموعه حسی مارها دارد.

این دیدگاه از منظر تکاملی نیز منطقی است. مارها در برابر شکارچیان از جمله مارمولک‌های مانیتور، گربه‌ها، سگ‌ها و سایر مارها حساس هستند. شنوایی یک حس مهم برای اجتناب از غافلگیری توسط شکارچی و اجتناب از آسیب (مانند زیر پا ماندن) است.

این تیم برای آزمایش‌های خود، با دانشکده تمرین خلاق دانشگاه فناوری کوئینزلند همکاری کرد تا یک اتاق عایق صدا را بسازد و هر بار یک مار را آزمایش کند.

با استفاده از سکوت به‌عنوان کنترل، یکی از سه صدا را پخش شد که هر کدام شامل طیفی از فرکانس‌ها است: ۱ تا ۱۵۰ هرتز، ۱۵۰ تا ۳۰۰ هرتز و ۳۰۰ تا ۴۵۰ هرتز بود.

برای مقایسه خوب است بدانید محدوده صدای انسان حدود ۱۰۰ تا ۲۵۰ هرتز است و پرندگان در حدود ۸ هزار هرتز نغمه‌خوانی می‌کنند.

در یک مطالعه قبلی، محققان مار زنگی پشت‌الماسی غربی (Crotalus atrox) را در یک سبد مشبک فولادی آویزان کردند و رفتارهای خاص آن را در پاسخ به فرکانس‌های صوتی بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ هرتز مشاهده کردند.

در مورد دیگری، محققان با جراحی الکترودهایی را در مغز مارهایی که تا حدی بیهوش شده بودند کاشتند و پتانسیل های الکتریکی را در پاسخ به صدا تا ۶۰۰ هرتز نیز تشخیص دادند.

این پژوهش نخستین تحقیقی است که بررسی می کند چگونه گونه های مختلف مار به صداها در فضایی اطراف پاسخ می‌دهند.

همچنین آنها  از یک شتاب سنج برای تشخیص اینکه آیا صداها باعث ایجاد ارتعاش در زمین می شوند یا خیر نیز استفاده کردند. به این ترتیب  تأیید شد که مارها واقعاً صداهای موجود در هوا را ثبت می کنند و فقط ارتعاشات زمین را احساس نمی کنند.

آیا مار ها به سمت صدا حرکت می کنند یا از آن دور می شوند؟

اکثر مارها در آزمایشات صوتی در مقایسه با گروه کنترل، رفتارهای بسیار متفاوتی از خود نشان دادند.

مار پیتون (Aspidites ramsayi)، یک مار غیر سمی که در سراسر مناطق خشک استرالیا یافت می شود، به طور قابل توجهی حرکت خود را در پاسخ به صدا افزایش داد و در واقع به آن نزدیک شد. آنها رفتار جالبی به نام “پریسکوپینگ” از خود نشان دادند که در آن مارها یک سوم جلوی بدن خود را به گونه ای بالا می برند که حاکی از کنجکاوی است.

در مقابل، سه گونه دیگر افعی‌های مرگبار (Acanthophis)،  تایپان‌ها (taipans) و مارهای قهوه ای (Pseudonaja)  به احتمال زیاد از صدا دور می شوند و رفتار اجتناب بالقوه‌ای را نشان می‌دهند.

افعی‌های مرگبار شکارچیانی کمین‌گر هستند. آن‌ها منتظر می‌مانند تا سوژه هایشان با استفاده از طعمه‌ای که روی دم دارند  (و با تکان دادن آن شبیه کرم به نظر برسد) به سمت آنها بیاید و نمی‌توانند به سرعت حرکت کنند. بنابراین منطقی است که آنها از صدا فاصله گرفتند. برای آنها بقا به معنای اجتناب از زیر پا ماندن توسط مهره داران بزرگ مانند کانگوروها، وامبت‌ها (پستانداران کیسه دار با پاهای کوتاه که نزدیک‌ترین خویشاوند آن‌ها کوآلا است) یا انسان است.

مارهای قهوه ای و تایپان‌ها علوفه‌جویان فعالی هستند که در طول روز به سرعت شکار خود را تعقیب می کنند. این بدان معنی است که آنها ممکن است در برابر شکارچیان روز مانند شکارچیان آسیب پذیر باشند. در آزمایشات ، هر دوی این مارها به نظر می‌رسید که حواس حادی داشته باشند. به‌ویژه تایپانی‌ها احتمالاً در واکنش به صدا رفتارهای دفاعی و محتاطانه از خود نشان می‌دهند.

این مطالعه بیشتر این افسانه را که مارها ناشنوا هستند، رد کرد. آنها می توانند بشنوند، البته نه به خوبی شما یا من. مارها فقط می‌توانند فرکانس‌های پایین را بشنوند، تقریباً زیر علامت ۶۰۰ هرتز، در حالی که اکثر ما می‌توانیم محدوده بسیار وسیع‌تری را بشنویم. احتمالاً مارها نسخه‌های خفه‌ای از کارهایی که ما انجام می‌دهیم می‌شنوند.بنابراین، آیا مارها می توانند صدای ما را بشنوند؟

فرکانس صدای انسان بسته به جنسیت حدود ۱۰۰ تا ۲۵۰ هرتز است. صداهایی که در آزمایش‌ها پخش شد شامل این فرکانس‌ها بود و در فاصله ۱٫۲ متری از مارها با ۸۵ دسی‌بل پخش می‌شد و این مورد در دامنه صدای بلند است.

مارهای مورد مطالعه به این صدا پاسخ می‌دادند و بسیاری از آنها به‌نحو قابل‌توجهی نیز پاسخ می‌دادند؛ بنابراین احتمالاً می‌توان گفت که مارها می توانند صدای بلند صحبت کردن یا جیغ زدن مردم را بشنوند. این بدان معنا نیست که آنها نمی‌توانند صحبت کردن را بشنوند (یک مکالمه معمولی حدود ۶۰ دسی بل است)  و هنوز صدا را در این سطح آزمایش نشد است.