پژوهشگر مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی گفت: در کشور با مشکل تخلیه عناصر غذایی، شور شدن و سدیمی شدن خاک، فقر مواد آلیو همچینی فرسایش شدید خاک روبرو هستیم. ازاین جهت پیشنهاد ما ارائه طرحی برای برای درمان خاک بود تا بتوانیم مشکلات به‌وجود آمده را اصلاح کنیم.

پاژ نیوز | مسعود نجف نجفی، رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، در نشست خبری همایش روز جهانی خاک در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی خراسان رضوی اظهار کرد: در طی سال گذشته سیمای وضعیت و مدیریت حاصل‌خیزی خاک و تغذیه گیاهی استان خراسان رضوی ایجاد شد.  این وضعیت در وسعت حدود ۶۵۰ هزار هکتار اراضی زراعی و باغی استان انجام گرفت.

سیمای وضعیت و مدیریت حاصل‌خیزی خاک و تغذیه گیاهی استان تهیه شد

نجفی ادامه داد: درنتیجه این گزارش و اطلاع رسانی به مدیران و استفاده از برنامه‌ریزی کشت برآورد می‌شود در سال آینده به بیش از ۱۵ درصد افزایش عملکرد در محصولات باغی و زراعی و همچنین به ارتقاء سلامت مصرف کننده دست پیدا کنیم. ویژگی این طرح انجام ان براساس برش استانی است تا با شرایط بومی تطبیق بیشتری داشته باشد.

طرح تولید خارج از فصل میوه  با کاشت درختان باغی در گلخانه

نجفی در تصریح دیگر دستاوردهای  مهم پژوهشی بیان کرد:  توجه ویژه به توسعه کشت گلخانه‌ای از دیگر رویکردهای مرکز تحقیقات بود. لیکن یک مشکل عمده این رویکرد عدم توجه به بازار مصرف بود. بیشتر محصولات گلخا‌نه‌ای ما صیفی‌جات هستند.  از این جهت تصمیم گرفته شد درختان مثمر را درون گلخانه‌ به‌عنوان کشت جایگزین پرورش دهیم. ان طرح با مسارکت عدها یاز فعالان این حوزه تببین شد تا عملیاتی شود. در چندین گلخانه در شهرستان فریمان، کاشمر، بردسکن و گلبهار  وچناران از این طرح استقبال شد. مزیت این طرح تولید خارج از فصل میوه است و همکانون رقم خاصی از انگور در این طرح اجرایی شده است که مزیت اقتصادی چشمگیری دارد.

رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی خاطرنشان کرد:‌ هم اکنون در کشور حدود ۴۳ هکتار ظرفیت گلخانه داریم که با همین رویکرد کشت درختان میوه می‌تواند تا یک هزار هکتار افزایش یابد. مزیت این طرح کاهش مصرف آب و تولید خارج از فصل میوه است.

خوراک مخلوط کامل تخمیری دام و کاهش ۳۰ درصدی هزینه تولید گوشت قرمز

این مسئول از پژوهش‌های موفق در حوزه دام بیان کرد: در حوزه دام، دستاورد خوراک مخلوط کامل تخمیری دام داشتیم، که این محصول هر دو بخش خواص تغذیه علوفه‌ای و کنتسانتره را  در خود دارد. برآورد می‌شود اثربخشی این محصول موجب کاهش ۳۰ درصدی هزینه تولید گوشت قرمز و همچنین کاهش ضریب تبدیل غذایی به گوشت از ۱۰ به ۵ و  افزایش سرعت رشد دام سبک از ۲۰۰ گرم  به ۳۵۰ گرم در روز است. از دیگر مزایای این طرح دسترسی عشایر و دامداران در مناطق کم‌برخوردار به علوفه است.

طرح نشاء چغندر قند و کاهش ۳۰ درصدی مصرف آب

رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی در حوزه پژوهش‌های تولید چغندر قند نیز گفت:  در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی خراسان رضوی به جای بذر از نشاء چغندر قند استفاده شد که نتایج نشان داده هر چه هوای دمای کمتر و رطوبت درحد مناسبی باشد شاهد  موفقیت بیشتر در عملکرد خواهیم بود.

نجفی خاطرنشان کرد:‌ برآورد کردیم این طرح امکان توسعه تا ۲ هزار هکتار با عملکرد ۷۵ تن در سطح استان دارد. مزیت طرح کشت نشایی زمستانه چغندر قند کاهش مصرف آب تا حدود ۳۰ درصد نسبت به چغندر قند رایج، کاهش هزینه تولید تا ۲۰ درصد نسبت به ارقام معمولی و رشد حدود ۲۰ درصدی عملکرد است.

رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی با اشاره به روز جهانی خاک اظهار کرد:  خاک کشور مشکل دارد. در دنیا دو منبع اساسی برای زندگی به نام  آب و خاک داریم. هم اکنون توجه به آب در تمام دستاوردهای ما لحاظ می‌شود؛ ولی متاسفانه وضعیت خاک در اثر بی‌توجهی دچار مشکل شده است. امروز طرح جدیدی را به همت پژوهشگران مرکز به نام درمان خاک شروع کردیم که در صورت حمایت نتایج درخشانی در سطح استان و ملی خواهد داشت.

تحول در جایگاه خاک

پیمان کشاورز، دانشیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی خراسان رضوی و مجری طرح درمان خاک درباره این طرح اظهار کرد: هر سال ۵ دسامبر روی جهانی خاک نامیده شد به پاس خدماتی‌که خاک در حوزه‌های مختلف از قبیل، تصفیه آب، تصفیه هوا، چرخش عناصر غذایی و… به انسان می‌رساند. علی‌رغم خدماتی اکوسیستمی خاک به بشر، کم توجهی زیادی به خاک شده است. در بحث تولید غذا خاک به مثابه مادر، آب به مثابه پدر و گیاه حاصل این دو و فرزند به شمار می‌رود. آنچه که بسیار رایج است توجه به گیاه است.

این پژوهشگر تصریح کرد: در کشور با مشکل تخلیه عناصر غذایی، شور شدن و سدیمی شدن خاک، فقر مواد آلیو همچینی فرسایش شدید خاک روبرو هستیم. ازاین جهت پیشنهاد ما ارائه طرحی برای برای درمان خاک بود تا بتوانیم مشکلات به‌وجود آمده را اصلاح کنیم. از آنجایی که خاک موجود زنده است از واژه درمان را  برای آن انتخاب کردیم. واهز درما خاک مشتمل  بر ارزیابی کیفی خاک  درجهت رفع محدودیت‌های و مشکلاتی که خاک با آن مواجهه است.

مجری طرح درمان خاک بیان کرد: این رویکرد همه جانبه‌نگر است و فقط مواد شیمیایی مدنظر نیست. در این طرح موادری همچون نوع کشت، سیستم کشاورزی نیز در پروشه درماین خاک مدنظر هستند. البته این روشها به صورت مجزا در کشور انجام می‌شود، ولی تحت یک نگرش به عنوان درمان خاک مورد توجه نیست.

خطر تخلیه عناصر غذایی در خاک استان جدی است

کشاورز درباره وضعیت خاک استان خراسان رضوی گفت: در سطح استان از نظر تخلیه عناصر غذایی می‌توان گفت ۷۰ درصد خاک استان سطح فسفر زیر نرم استاندارد و حدود ۴۰ دردصد خاک استان مقدار پتایسیم زیر نرم استاندارد و ۹۰ درصد خاک استان کربن ارگانیک، آهن و روی  زیر نرم استاندارد دارند. در حوزه شوری و قلیایی حدود ۳۵ درصد خاک اراضی کشاورزی استان با مسایل فزاینده ناشی از آن درگیر هستند.

درصدد ایجاد نهضت درمان خاک هستیم

مهدی زنگی آبادی، رئیس بخش خاک و آب مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی خراسان رضوی اظهار کرد: امیدوارم روز جهانی خاک با توجه ب تلاش‌ها پژوهشی به تدریج به جشن ملی خاک در کشور تبدیل شود. در مورد خاک کند بودن بروز علامی باعث شده که کمتر مورد توجه قرار گیرد. ما در تلاش هستیم این زنگ خطر برای علایمی که دیده نمی‌شود را به صدا درآوریم که در وهله اول شکل و جهت  تحقیقات و پژوهش‌های این حوزه با تغییر نگرش ایجاد شود و در گام دوم موجب تغییر رویکرد بهره برداران شویم.

رئیس بخش خاک و آب مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی خراسان رضوی افزود: برای ریسدن به این اهداف درصدد ایجاد نهضتی هستیم که نگاه‌ها را با یک ترم و اصطلاح جدید هم‌سو و هم‌جهت کنیم.  ما باید خاک را یک موجود زنده ببنیم و ازکارهای پژوهشی جزیره‌ای پرهیز کنیم. چرا که راهی غیر از این برای درمان خاک نداریم.