رئیس انجمن علمی کاردرمانی خراسان رضوی: کار تیمی، در کنار پزشکان، فیزیوتراپها، پرستاران، گفتاردرمانها و مددکاران، نتایج بهتری به همراه دارد؛ اما متأسفانه این کار تیمی بهطور کامل در کشور ما اجرا نمیشود و با این چالش مواجه هستیم.
پاژ نیوز | ذبیحالله راستی در نشست خبری که به مناسبت روز جهانی کاردرمانی در محل سازمان نظام پزشکی مشهد برگزار شد، با اشاره به اهمیت کاردرمانی در به حداکثر رساندن استقلال عملکردی فرد پس از هرگونه آسیب، تأکید کرد که این رشته نقشی بسزا در ارتقای رشد و توسعه فردی و اجتماعی افراد در جامعه ایفا میکند. وی بیان کرد: متأسفانه کاردرمانی و خدمات مرتبط با آن بهدرستی در جامعه معرفی نشده است.
راستی افزود: بهطور کلی، حیطه کاردرمانی شامل تمام فعالیتهای هدفمند و معنادار زندگی انسان است که در طول ۲۴ ساعت شبانهروز انجام میشود؛ از جمله آموزش و تحصیل، مشارکت اجتماعی، بازی، کار، تفریح، فعالیتهای اوقات فراغت و حتی خواب. هر عاملی که فرد را از انجام هر یک از این موارد بازدارد، زمینهای برای ورود کاردرمانی، در کنار سایر درمانهای پزشکی و توانبخشی، فراهم میآورد.
وی اظهار کرد: در سالهای گذشته حدود ۲۰ کلینیک کاردرمانی در سطح مشهد فعال بودند، اما در حال حاضر این تعداد به بیش از ۵۰ کلینیک افزایش یافته است. با این حال، متأسفانه به دلیل برخی مشکلات، تعدادی از این مراکز دیگر تمایلی به ادامه فعالیت ندارند. امیدواریم با حمایتهای لازم از سوی سازمانهای مربوطه، خانوادهها و بیمهها شاهد افزایش تعداد کلینیکها باشیم.
نرخ پایین بیکاری فارغالتحصیلان رشته کاردرمانی
رئیس انجمن علمی کاردرمانی خراسان رضوی با اشاره به وسعت حیطه کاری این رشته عنوان کرد: فارغالتحصیلان رشته کاردرمانی به دلیل تنوع بالای زمینههای کاری، در این حرفه بهراحتی مشغول به کار میشوند و نرخ بیکاری در این رشته بسیار پایین است. کاردرمانی علاوه بر فعالیت در زمینههای معمول، در حوزههای بازتوانی جسمی، روانی، ذهنی و شناختی نیز نقش مؤثری ایفا میکند و حوزه فعالیت آن بسیار گسترده است.
وی افزود: کاردرمانی بر کارآمدسازی فعالیتهای روزمره فرد و افزایش استقلال وی در بخشهای مختلف زندگی تمرکز دارد. در همین راستا، کاردرمانی با رویکردی مراجعمحور و مبتنی بر نیازهای عملکردی فرد، به ارزیابی دقیق چالشهای موجود در فعالیتهای روزمره و تدوین برنامهای جامع برای درمان میپردازد و با نگاهی کلنگر و جامعهنگر، تمامی ابعاد زندگی فرد را مورد بررسی قرار میدهد.
رئیس انجمن علمی کاردرمانی خراسان رضوی بیان کرد: باور ما بر این است که کار تیمی، در کنار پزشکان، فیزیوتراپها، پرستاران، گفتاردرمانها و مددکاران، نتایج بهتری به همراه دارد؛ اما متأسفانه این کار تیمی بهطور کامل در کشور ما اجرا نمیشود و با این چالش مواجه هستیم. امیدواریم با افزایش آگاهی متخصصان و عموم مردم نسبت به خدمات کاردرمانی، این کاستیها و فاصله موجود رفع شود. در نهایت، هدف کاردرمانی و نظام سلامت، ارائه خدمات به مردم است و امید میرود که با تحقق همگرایی، منافع بیشتری به جامعه هدف برسد.
مدیریت بهتر اختلالات با شناسایی و مداخله زودهنگام در کاردرمانی
راستی بیان کرد: کاردرمانی علاوه بر بازتوانی، بر حوزههای آموزش و پیشگیری نیز تأکید دارد. کاردرمانی از طریق مشاوره و آموزش در خصوص جنبههای مختلف رشد روانی و حرکتی کودکان و سبک زندگی بزرگسالان و سالمندان، نقش پیشگیرانه مهمی در پیشگیری از بروز اختلالات ایفا میکند. وی تصریح کرد: شناسایی و مداخله زودهنگام در کاردرمانی، نتایج بهتری را در مدیریت اختلالات مختلف به همراه دارد. به عنوان مثال، با غربالگری در مهدکودکها و مدارس، میتوان طیف وسیعی از اختلالات حرکتی، یادگیری و قامتی را شناسایی کرد و از طریق آموزش به والدین و استفاده از خدمات کاردرمانی، عواقب آتی را به میزان قابل توجهی کاهش داد.
سنین ۳ و ۴ سالگی بهترین سن برای غربالگری کودکان از منظر کاردرمانی
راستی تأکید کرد: بهترین سن برای غربالگری کودکان، سنین ۳ و ۴ سالگی است که کودک از منظر کاردرمانی بررسی شود و در صورت شناسایی هرگونه اختلال ذهنی، جسمی-حرکتی نظیر صافی کف پا یا اختلالات شناختی، اقدامات کاردرمانی از همان سنین آغاز شود که تأثیرات مثبت بیشتری خواهد داشت.
وی درباره جامعه هدف کاردرمانی گفت: از نوزادان تازه متولدشده تا افراد کهنسال مبتلا به انواع اختلالات نورولوژیکی، ارتوپدی، ذهنی و روانی در حوزه خدمات کاردرمانی قرار میگیرند. آنچه تأثیر کاردرمانی را تقویت میکند، رویکرد تیمی و تعامل بینرشتهای با دیگر متخصصان از جمله پزشکان، گفتاردرمانگران، فیزیوتراپیستها، روانشناسان، پرستاران و مددکاران اجتماعی است.
عدم وجود مراکز کاردرمانی در شهرستانهای استان
رئیس انجمن کاردرمانگران خراسان رضوی با اشاره به کمبود مراکز کاردرمانی در برخی شهرستانهای استان گفت: متأسفانه بهجز شهر مشهد که توزیع مناسبی از مراکز کاردرمانی در سطح شهر دارد، در برخی شهرستانهای استان یا کاردرمانگر به تعداد کافی وجود ندارد یا اصلاً کاردرمانگری در آنجا حضور ندارد و مراکزی نیز تأسیس نشده است. افراد مجبورند برای دریافت خدمات به مشهد یا شهرهای دیگر مراجعه کنند، که گاهی به دلیل مسافت و مشکلات ناشی از آن، درمان را نیمهکاره رها میکنند. امیدواریم دولت تدبیری بیندیشد تا کاردرمانی در بیمارستانهای شهرستانها نیز انجام شود و این مشکلات کاهش یابد.
اثرات منفی استفاده طولانیمدت از ابزارهای دیجیتال و ایجاد اختلالات ذهنی و روانی در کودکان
وی درباره اثرات منفی استفاده طولانیمدت از ابزارهای دیجیتال و ایجاد اختلالات ذهنی و روانی در کودکان اظهار کرد: در این زمینه چندین چالش وجود دارد و راهکار آن این است که خانوادهها برای فرزندان خود وقت بگذارند. هشدارها و راهنماییها از سوی ما اعلام میشود، اما خانوادهها به دلیل مشغلههای کاری، تکفرزند بودن کودک و کاهش روابط خانوادگی و فامیلی، کودکان را وارد فضایی میکنند که با دنیای آنان همخوانی ندارد. ابزارهایی مانند تبلت، تلفن همراه یا حتی استفاده طولانیمدت از تلویزیون، تأثیرات منفی بر کودکان میگذارند.
راستی ادامه داد: گاهی در مراکز کاردرمانی مشاهده میشود که کودکی بدون داشتن علائم اولیه، دچار اختلالات شبه اوتیسم و مشکلات یادگیری و شناختی شده است. حواس پنجگانه این کودکان به دلیل کمتحرکی و عدم آشنایی صحیح با محیط اطراف ممکن است دچار آسیبهای جدی شود.
هشدار نسبت به فعالیت مداخلهگران غیرحرفهای
وی با هشدار نسبت به فعالیت مداخلهگران غیرحرفهای گفت: پزشکنماها و مداخلهگران سلامت، نظام سلامت کشور را با تهدید جدی مواجه کردهاند و صدمات جبرانناپذیری به سلامت جامعه وارد میکنند. متأسفانه کاردرمانی نیز در سالهای گذشته با این معضل روبهرو بوده و افرادی خارج از حوزه تخصصی و بدون داشتن صلاحیت حرفهای و دانش لازم، به ارائه خدمات تخصصی کاردرمانی پرداختهاند.
وی ادامه داد: خواهش ما از مردم این است که فریب تبلیغات اغواکننده فضای مجازی را نخورند و به وعدههای غیرواقعی مانند شکستن قولنج، درمان قطعی کمردرد یا پادرد در صفحات اینستاگرامی اعتماد نکنند. تمام اعضای جامعه پزشکی در هر رشته دارای کد نظام پزشکی و اطلاعات ثبتشده در سامانه جستجوی اعضای نظام پزشکی هستند که از طریق سامانه membersearch.irimc.org برای عموم قابل دسترسی است.