مدیر شیلات و امور آبزیان سازمان جهاد کشاورزی گفت: در حوزه تولید نیازمند حمایت و همراهی بیشتر است و در زمینه مصرف نیز نیازمند اقدامات فرهنگسازی است. خوشبختانه، ظرفیت و امکانات لازم برای تحقق این اهداف وجود دارد.
پاژ نیوز | مجید طاهرپور، مدیر شیلات و امور آبزیان سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی، در همایش “بررسی عوامل موثر بر کیفیت ژئوممبرانها در استخرهای کشاورزی و نقش فناوریهای نوین در توسعه آبزیپروری و شیلات” که به میزبانی شرکت فنآوران سبز در هتل پردیسان مشهد برگزار گردید، بیان داشت: “هر کشوری اهداف معینی را برای توسعه و رشد خود دنبال میکند و جمهوری اسلامی ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست. بررسیها نشان میدهد که با درجات متفاوتی از شدت و ضعف، برنامهریزیهایی جهت تحقق استراتژیها صورت میگیرد که یکی از مهمترین آنها در حوزه کشاورزی تعریف شده است.”
آبزیپروری رتبه نخست در تأمین امنیت غذایی
طاهرپور در ادامه افزود: “در بخش کشاورزی، امنیت غذایی از اهمیت استراتژیک برخوردار است، زیرا مبنای استقلال و قدرت چانهزنی در عرصه جهانی محسوب میشود. تأمین غذای سالم و کافی برای تمامی افراد جامعه در همه زمانها، از جمله ضروریات است. کشوری که در زمینه امنیت غذایی به موفقیت دست یابد، از جایگاه صاحبنظری و تفکر برخوردار خواهد شد.”
مدیر شیلات و امور آبزیان سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی، با اشاره به اهمیت غذاهای دریاپایه تصریح کرد: “تا سال ۲۰۵۰، آبزیپروری رتبه نخست را در تأمین امنیت غذایی به خود اختصاص خواهد داد. بر اساس پیشبینیها، در این سال، ۶۵ درصد از مواد غذایی مورد نیاز جهان از طریق آبزیپروری تامین خواهد شد.”
طاهرپور با تأکید بر اینکه وضعیت خاکها و منابع آبی، جهان را به این سمت سوق خواهد داد، اظهار داشت: “کشورهایی در حوزه آبزیپروری موفق خواهند بود که از هماکنون برای آن برنامهریزی مدونی داشته باشند. در کشور ما، با کاهش نزولات جوی و تغییر کیفیت منابع آبی مواجه هستیم. لذا، هم از نظر کمی و هم کیفی با مشکلات عدیدهای روبرو هستیم. در حوزه شیلات و آبزیان، باید گونههایی را مورد توجه قرار دهیم که متناسب با شرایط اقلیمی استان باشند.”
این کارشناس شیلات در ادامه اظهار داشت: “گونههای نوین آبزیان میبایست کمآبطلب و مقاوم در برابر بیماریها باشند. همچنین، با بهرهگیری از فناوریهای نوین، افزایش عملکرد در واحد سطح امری ضروری است.” وی افزود: “در استان خراسان رضوی، تعداد ۲۴ هزار منبع آبی شناسایی شده است که کمتر از ۱۵ درصد آن مورد بهرهبرداری قرار گرفته است، و این امر بستر مساعدی را جهت توسعه فعالیتهای شیلاتی فراهم میآورد.”
ایشان با بیان اینکه استان خراسان رضوی موفق به تولید ۱۳ هزار تن محصولات آبزی شده است، اعلام کرد: “این استان در زمینه تولید ماهیان گرمآبی حائز رتبه ششم، ماهیان سردآبی رتبه نهم و ماهیان خاویاری رتبه هشتم کشوری را داراست.”
وی همچنین خاطرنشان ساخت: “سال گذشته، استحصال خاویار در شهرستان سبزوار، که منطقهای کویری و خشک است، انجام شد. در حال حاضر، در این شهرستان، پروژه راهاندازی مجتمع خاویاری در دست اقدام است. لازم به ذکر است، نخستین اجلاس مدیران شیلات کشور نیز در سبزوار برگزار گردید.”
وی خاطرنشان کرد: “این ظرفیت برای سایر شهرهای استان که از شرایط جوی مناسبتری نسبت به سبزوار برخوردارند نیز مهیا است، اما متاسفانه از آن غفلت شده است.”
مدیر شیلات سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان رضوی اظهار داشت: “کلیه فناوریهای مرتبط با آبزیپروری در کشور موجود است. شیلات به عنوان یک حرفه تخصصی، از لحاظ درآمدزایی و زمان راهاندازی، در مقایسه با سایر مشاغل، بسیار مطلوب است، به شرط آنکه بر پایه دانش، علم و بازاریابی استوار باشد.”
وی ادامه داد: “در حال حاضر، برخی از مشاغل در کشور به مرز اشباع رسیدهاند، در حالی که صنعت آبزیپروری هنوز در ابتدای مسیر خود قرار دارد.”
طاهرپور با تاکید بر اهمیت توسعه این صنعت، بیان داشت: “متاسفانه، شیلات و آبزیان در کشور ما مورد کمتوجهی قرار گرفتهاند. سرانه مصرف ماهی در سبد غذایی خانوارها بسیار پایین است.”
وی در ادامه افزود: “استان خراسان رضوی، در حوزه تولید نیازمند حمایت و همراهی بیشتر است و در زمینه مصرف نیز نیازمند اقدامات فرهنگسازی است. خوشبختانه، ظرفیت و امکانات لازم برای تحقق این اهداف وجود دارد.”
آب حیاتیترین نهاده در کشاورزی
مسافری، رئیس اداره مهندسی زراعی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی، در همایشی با اشاره به موقعیت جغرافیایی خراسان رضوی به عنوان یکی از استانهای واقع در مناطق خشک، کمبود منابع آبی را از چالشهای اساسی بخش کشاورزی برشمرد. وی در ادامه افزود: “تخصیص آب به بخش کشاورزی در ۱۰ سال گذشته از ۷ میلیارد متر مکعب به ۴ میلیارد متر مکعب کاهش یافته و پیشبینی میشود تا ۳ میلیارد متر مکعب نیز تقلیل یابد.” ایشان با تاکید بر اهمیت آب به عنوان حیاتیترین نهاده در کشاورزی، لزوم اصلاح الگوی مصرف را مورد توجه قرار داد.
رئیس اداره مهندسی زراعی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی با بیان اینکه طرح آبیاری هوشمند در سطح کشور آغاز شده است، اظهار داشت: “در ایالات متحده آمریکا، آبیاری تحت فشار روش غالب در کشاورزی است و این رویکرد در اکثر کشورهای اروپایی نیز مرسوم است. در شرایط کنونی، ما در کشورمان چارهای جز استفاده بهینه از منابع آب موجود نداریم.” وی با تاکید بر اینکه اجرای آبیاری تحت فشار بدون احداث استخر امکانپذیر نیست، دلیل روی آوردن کشاورزان به استخرسازی را قطعی برق عنوان کرد.
ریاست اداره مهندسی زراعی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی در ادامه سخنان خود اعلام کرد: “هزینه احداث استخرهای ژئوممبران در مقایسه با استخرهای بتنی، ۵۰ درصد کمتر است.” وی با بیان اینکه در تامین لولههای مورد نیاز در سطح استان مشکلی وجود ندارد، افزود: “در بخش ساخت استخرها، نیاز به اقدامات بیشتری احساس میشود.” ایشان بازگشت سرمایه در استخرسازی را حدود دو سال برآورد نمود.
خراسان رضوی یکی از بزرگترین بازارهای مصرف ژئوممبران
سعید رمضانی، رئیس انجمن ژئوسنتتیک ایران، در سخنرانی خود در این همایش، استان خراسان رضوی را یکی از بزرگترین بازارهای مصرف ژئوممبران معرفی کرد. وی با اشاره به جلسات متعدد برگزار شده در زمینه استفاده از ژئوممبران در پرورش آبزیان و بهرهگیری از تجربیات کشورهایی نظیر مالزی، تصریح کرد: “ژئوممبران علاوه بر ایجاد عایق رطوبتی، موجب افزایش تولید و کاهش بیماریها در حوزه آبزیپروری میشود.” رمضانی در پایان بر لزوم رعایت استانداردهای جهانی در خرید ژئوممبران تاکید نمود.
رضا منصوری، مدیر بخش تحقیق و توسعه شرکت فنآوران سبز، در همین همایش بیان داشت: “ژئوممبران تولیدی باید ضمن داشتن دوام بالا، عملکرد مطلوبی را در بلندمدت ارائه دهد.”
وی افزود: “استانداردهای موجود، طول عمر حداقل ۱۰ سال را برای یک ژئوممبران با کیفیت، در نظر میگیرند. ویژگیهای یک ورق ژئوممبران ایدهآل بر پایه عواملی همچون مقاومت در برابر شرایط محیطی، مقاومت مکانیکی، مقاومت شیمیایی، پایداری در برابر نور خورشید و اشعه ماوراء بنفش، و همچنین انعطافپذیری بالا استوار است.” وی افزود: “ورقهای ژئوممبران تولیدی شرکت فنآوران سبز، در زمینه ترکیبات مقاوم در برابر اشعه UV، ذرات دوده و آنتیاکسیدانها که به منظور افزایش مقاومت مکانیکی به آن افزوده میشود، عملکردی فراتر از استانداردهای جهانی را به ثبت رساندهاند.”
این کارشناس با تأکید بر برنامههای آتی شرکت فنآوران سبز، اعلام کرد: “تولید ژئوممبرانهای ویژه معادن و توسعه غشاهای ضد تبخیر آب، در دستور کار قرار دارد.” وی با اشاره به تعهد این شرکت افزود: “تولید محصولات با کیفیت بالا، مقرون به صرفه و سازگار با محیط زیست، مزیت رقابتی قابل توجهی را برای فنآوران سبز در صنعت ایجاد میکند.”
ایشان در پایان خاطرنشان کرد: “فنآوران سبز، توسعه مستمر محصولات و نوآوری را به منظور پاسخگویی به نیازهای رو به افزایش مشتریان خود، سرلوحه کار قرار داده است.”
در این همایش، از کتاب با عنوان «مشخصات عمومی ژئوسنتتیک» (بررسی نقش مقایسهای آنها در آببندی مخازن سدهای خاکی) به قلم و پژوهش هادی گوهریان، رونمایی به عمل آمد. قابل ذکر است در این همایش مدیران کشاورزی شهرستانها و استانهای کشور، نمایندگان تشکلهای کشاورزی، مسئولان آب، خاک و شیلات جهاد کشاورزی خراسان رضوی، نمایندگان کشورهای همسایه و فعالان بخش کشاورزی حضور داشتند